Risicomanagement

Door middel van strategische risicoanalyse zijn de risico’s in kaart gebracht die gepaard gaan met de doelstellingen van de Vereende. De risico’s zijn geprioriteerd om focus te geven aan de beheersingsmaatregelen.

Binnen het raamwerk van het risicobeheer onderkent de Vereende financiële en niet-financiële risico’s. De niet-financiële risico’s die van wezenlijke invloed kunnen zijn op de bedrijfsresultaten, het vermogen en de reputatie van de onderneming liggen vooral in de sfeer van concentratie en correlatie (onze portefeuille wordt sterk gedomineerd door de branches Algemene- en Wettelijke (motor) aansprakelijkheid), in die van onze interne processen en informatievoorziening en rond personeel. Wij hebben tal van maatregelen genomen ter beheersing van deze risico’s.
Om onze interne processen minder kwetsbaar te maken implementeren wij, gezamenlijk met onze partners die hun werkzaamheden aan ons hebben uitbesteed, een nieuwe core applicatie, Certigo. Tegelijkertijd is de implementatie van de nieuwe core-applicatie een risico voor de organisatie door het grote beslag dat op resources gelegd wordt. Door het instellen van een projectorganisatie met een regelmatige terugkoppeling van de voortgang, knelpunten en projectrisico’s wordt zoveel mogelijk grip gehouden.

De Vereende heeft deskundigheid en motivatie van haar medewerkers hoog in het vaandel staan. Hiertoe is een HR-beleid geformuleerd, waarin onder andere opleidingen, doorstroom en beloning belangrijke onderwerpen zijn. Ook op het gebied van integriteit zijn zaken goed geregeld in een gedragscode. Desondanks kunnen incidenten met gevolgen voor de resultaten en de reputatie van de Vereende nooit helemaal worden uitgesloten.

Ten aanzien van de risico’s als gevolg van de afgesloten managementcontracten zijn in de contracten bepalingen opgenomen over de wijze waarop de contracten moeten worden beëindigd en de (extra) kosten die met een beëindiging gepaard gaan. Hierbij zijn de risico’s voor de Vereende ingeperkt.

De risicobereidheid geeft de hoeveelheid en het soort risico aan dat de Vereende bereid is te accepteren bij de realisatie van haar doelstellingen. De hierbij vastgestelde kaders zijn uitgewerkt in risico-indicatoren en risicolimieten. De risicobereidheid wordt jaarlijks geactualiseerd.

De Vereende dient toereikend gekapitaliseerd te zijn om te voldoen aan de wettelijke Solvency II-eis inclusief een interne opslag.

De Vereende heeft als doelstelling om het belegd vermogen op een verantwoorde en solide wijze te beleggen waarbij het in stand houden van het vermogen voorop staat. De Vereende accepteert dat in beperkte mate marktrisico wordt gelopen om op lange termijn het behalen van de beleggingsrendementen mogelijk te maken. In de risicobereidheid zijn grenzen gesteld aan de afwijking van de beleggingsmix en de duration.

De Vereende beperkt het risico op verliezen als gevolg van het niet (tijdig of volledig) nakomen van financiële verplichtingen door tegenpartijen door het hanteren van minimale credit ratings voor toegestane tegenpartijen.

Het verzekeringstechnisch risico beslaat het grootste deel van het totale risico onder Solvency II. De Vereende streeft naar een gezond technisch resultaat. Het verzekeringstechnisch risico wordt beperkt door grenzen te zetten op het rendement dat door de verzekeringsproducten moet worden gerealiseerd.

Operationele risico’s treden veelal op bij de dagelijkse uitvoering van de processen. Met risicoanalyses op afdelingsniveau worden de risico’s in kaart gebracht en vervolgens beheerst. Om de operationele risico’s te beperken zijn grenzen gesteld aan onder andere maximale uitval van kritische IT-systemen en incidenten.

De strategische risico’s vormen input voor de Own Risk and Solvency Assessment (ORSA). In de ORSA wordt de mogelijke impact van de strategische risico’s op de kapitaalpositie van de Vereende beoordeeld. In de ORSA van 2017 is vastgesteld dat sterke groei van de verzekeringsportefeuille alsmede stijging van de schadelast van grote invloed is op de solvabiliteitseis en de solvabiliteitsratio van de onderneming. Beide risico’s deden zich in 2017 voor.

De financiële positie van de Vereende wordt bepaald door de winstgevendheid van de producten, de beleggingsresultaten, de voorzieningen en het vermogen. Om de financiële positie te kunnen beoordelen moet met alle risicoaspecten rekening worden gehouden.
De uitwerking van de beheersing van de financiële risico’s voor het boekjaar 2017 zijn opgenomen in de jaarrekening.

Het verzekeringstechnisch risico is het risico dat negatieve financiële gevolgen optreden doordat inadequate aannames zijn toegepast met betrekking tot de premiestelling en de voorzieningen en/of dat de schadebetalingen, de kosten en/of de (ontwikkeling van de) voorzieningen in ongunstige zin afwijken van de aannames die zijn gebruikt bij de premiestelling en de reservering.

Het verzekeringstechnisch risico kent de volgende elementen: premie-, reserve-, verval- en catastroferisico.

Premierisico is het risico dat de verzekeringspremies voor de komende twaalf maanden niet voldoende is om de schades en kosten van dat jaar te kunnen dekken. Premierisico wordt veroorzaakt door fluctuaties in de frequentie en de omvang van de schadeclaims die voortvloeien uit verzekerde gebeurtenissen. Premierisico is gerelateerd aan nieuwe contracten (waaronder verlenging van bestaande contracten) en aan risico van nog te ontstane claims dat wordt gelopen op bestaande contracten. Premierisico omvat daarnaast het risico dat voortvloeit uit de onzekerheid van de omvang van kosten.

De Vereende hanteert ten aanzien van het premierisico onder andere de volgende beheersmaatregelen:

• Productontwikkelings- en premieaanpassingsproces als onderdeel van het Product Approval and Review Process (PARP);
• Herverzekeringsbeleid;
• Monitoring van de verzekeringsportefeuille;
• Monitoring van trends en veranderingen in de waargenomen en te verwachten schadegegevens als gevolg van onder meer wijzigingen van wetgeving en jurisprudentie;
• Monitoring van productrendement.

Reserverisico is het risico dat gevormde reserves voor schadegevallen in het verleden in de toekomst ontoereikend zijn om deze schades (verder) af te wikkelen. Reserverisico wordt veroorzaakt door fluctuaties in tijdstippen en in de omvang van betalingen die voortvloeien uit de afwikkeling van bestaande claims.

De Vereende hanteert ten aanzien van het reserverisico onder andere de volgende beheersmaatregelen:

• Vaststellen en beoordelen van de voorzieningen op basis van geëigende actuariële en statistische methoden;
• Monitoring van de ontwikkeling van het reserverisico;
• Beoordeling technische voorzieningen door de actuariële functie.

Vervalrisico is het risico dat de aannames omtrent het gedrag van polishouders onjuist blijken te zijn. Vervalrisico wordt onder meer veroorzaakt door de mogelijkheid dat een verzekerde tijdens de looptijd zijn contract opzegt en door de mogelijkheid dat een verzekerde zijn contract verlengt op basis van eerder gemaakte afspraken. Het vervalrisico is bij de Vereende beperkt van omvang.

Catastroferisico is het risico dat door extreme en/of uitzonderlijke gebeurtenissen schades optreden waardoor de financiële positie negatief wordt beïnvloed. In de Solvency II-standaardformule worden voor enkele verzekeringslijnen scenario’s gehanteerd. Onderscheid wordt gemaakt tussen natuurrampen (onder meer storm en hagel) en rampen die worden veroorzaakt door menselijk handelen (onder meer brand, terrorisme, grote verkeersongelukken en grote aansprakelijkheidsclaims).

De Vereende hanteert ten aanzien van het catastroferisico onder andere de volgende beheersmaatregelen:

• Afsluiten herverzekeringscontracten met adequate afdekking van catastroferisico’s;
• Monitoring catastroferisico’s.

Herverzekering is een belangrijk beheersingsmaatregel voor de Vereende in het kader van het verzekeringstechnisch risico. In het herverzekeringsbeleid zijn de kaders geschetst waarmee rekening moet worden gehouden bij de inkoop van herverzekering. Hieronder vallen de solvabiliteit en kredietrating van de herverzekeraars alsmede het maximale aandeel dat bij de individuele herverzekeraars wordt ondergebracht. Op basis van jaarlijkse analyses worden eventueel noodzakelijke wijzigingen doorgevoerd in de dekking van herverzekeringscontracten.

Tegenpartijrisico is het risico op een ongunstige verandering in de financiële situatie als gevolg van het niet nakomen van een verplichting door dan wel een verslechtering van de kredietwaardigheid van een (of meerdere) tegenpartij(en).

De belangrijkste tegenpartijen voor de Vereende zijn: vorderingen op verzekerden, herverzekeraars, financiële instellingen en partijen in de beleggingsportefeuille. Risico beperkende maatregelen richten zich enerzijds op de kwaliteit van de tegenpartij en anderzijds op de omvang van de uitgeleende gelden aan de tegenpartij in relatie tot verkregen zekerheden.
Voor een deel van de verzekeringsportefeuille wordt het premie incassorisico afgedekt door de, bij afsluiten van het contract, door verzekerden te storten depot.

Marktrisico is het risico op verliezen of op een ongunstige verandering in de financiële situatie als direct of indirect gevolg van schommelingen in het niveau en in de volatiliteit van de marktprijzen van activa, verplichtingen en financiële instrumenten.

Een belangrijk middel om het marktrisico te beheersen betreft het beleggingsbeleid. Het beleggingsbeleid wordt periodiek geëvalueerd en geactualiseerd. De Vereende accepteert dat in een bepaalde mate marktrisico wordt gelopen om op lange termijn het behalen van extra rendement mogelijk te maken. De beleggingsmix bestaat op hoofdlijnen uit vastrentende waarden (staatsobligaties binnen de eurozone), liquiditeiten en zakelijke waarden (beleggingsfondsen in wereldwijde aandelen).

Het marktrisico kent de volgende elementen: renterisico, aandelenrisico, spreadrisico, valutarisico, concentratierisico en liquiditeitsrisico.

Renterisico is de gevoeligheid van de waarde van activa, verplichtingen en financiële instrumenten voor veranderingen in de rentetermijnstructuur of de volatiliteit van de rente. Een mismatch treed op door een verschil in rentegevoeligheid van activa en passiva. De Vereende bewaakt dit risico via de duration. De duration wordt berekend als de gewogen gemiddelde looptijd (uitgedrukt in jaren) van alle kasstromen van de vastrentende beleggingen, waarbij het gewicht van elke kasstroom wordt bepaald door het relatieve belang van die kasstroom.

Het renterisico wordt afgedekt door middel van “matchen” van de verplichtingenportefeuille aan de vastrentende waarden-beleggingen, rekening houdend met de omvang van de vastrentende waarden, de omvang van de verplichtingen, de duration van de verplichtingen en de rentetermijnstructuur. Per kwartaal wordt de mismatch gemonitord.