Is het onderscheid tussen particulier of zakelijk gebruik van drones vervallen?

Feit of fabel: Is het onderscheid tussen particulier of zakelijk gebruik van drones vervallen?

10 februari 2021 - Het gebruik van drones blijft maar toenemen. Niet alleen het particuliere gebruik, maar zeker ook het zakelijke gebruik. Denk maar eens aan de brandweer en de politie die hiermee bij brand of ongevallen de schade kunnen opnemen en hierdoor zelfs eerder gericht hulp kunnen verlenen. Maar ook  bij een schadetaxatie van panden kan een drone uitkomst bieden.

In de nieuwsbrief van oktober 2018 werd door ons al aandacht besteed aan het gebruik van drones. Toen gaven wij al aan dat er Europese regelgeving in de maak was die voor harmonisatie van de droneregelgeving binnen de EU landen moest gaan zorgen. De belangrijkste reden was het zorgen voor een hoog en uniform niveau van luchtvaartveiligheid.
Per 1 januari 2021 is deze Europese regelgeving een feit. De vraag is of hiermee ook het onderscheid tussen het particuliere en zakelijke gebruik van drones komt te vervallen?

De oude regeling

Tot 1 januari 2021 gold voor het recreatieve gebruik van een onbemand luchtvaartuig dat op afstand werd bestuurd de “Regeling Modelvliegen”. Hierin werden de wettelijke regels met betrekking tot het vliegen met drones vermeld. Er werd onderscheid gemaakt in particulier en zakelijk gebruik.
Van recreatief gebruik was sprake als het toestel voor een recreatief doel werd gebruikt en er dus geen vergoeding tegenover het verrichten van de diensten stond. De drone mocht niet zwaarder zijn dan 25 kg en de maximale vlieghoogte was 120 meter. Voor zakelijk gebruik was een vergunning nodig van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). In beide gevallen mocht niet boven bebouwing worden gevlogen.

Nieuwe Europese regels

De nieuwe regels gelden per 1 januari 2021 voor zowel hobbyvliegers, recreatieve vliegers als beroepsmatige vliegers in alle landen van de Europese Unie. Alleen lokale omstandigheden kunnen per lidstaat nog een rol spelen. Zoals bijvoorbeeld de zones waar wel en niet met een drone mag worden gevlogen.

Nieuwe registratie eisen

Een drone van minder dan 250 gram hoeft niet te worden geregistreerd. Heeft zo’n drone echter een camera dan moet deze wel geregistreerd worden. Voor het overige eist de Europese verordening inschrijving in het Europese droneregister van de drone-operator. Dat kan een persoon of een bedrijf zijn. De Dienst Wegverkeer (RDW) heeft de opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gekregen om vanaf 31 december 2020 de onbemande luchtvaartuigen te gaan registeren. Registratie kan online plaatsvinden. Het registratienummer moet vervolgens zichtbaar op de drone worden aangebracht.

Minimumleeftijd

Voor een dronebestuurder geldt een minimumleeftijd van 16 jaar, met uitzondering van bestuurders van speelgoeddrones die vallen binnen de categorie Speelgoed van het Europese CE-keurmerk.

Categorieën

De nieuwe regeling kent drie categorieën:

1. Vluchten met een laag risico (categorie Open)
Onder deze categorie vallen vluchten met een laag risico, uitgevoerd door een drone tot 25 kilogram, waarbij gevlogen wordt in het zicht van de piloot en uit de buurt van mensen. Daaronder vallen bijvoorbeeld de meeste vluchten van particuliere dronebestuurders, maar ook die van zakelijke bestuurders, zoals fotografen.
Als er met een drone in de categorie Open wordt gevlogen, is er geen toestemming nodig van de ILT en ook niet van de EU-lidstaat waar men wil gaan vliegen.

2.Vluchten met een gemiddeld risico (categorie Specifiek)
De categorie Specifiek is bedoeld voor vluchten met een hoger risico, zoals vliegen buiten het zicht van de piloot of vliegen in een gecontroleerd luchtruim. Denk hier aan goederentransport of autonome vluchten (zonder piloot).
Als er met een drone in de categorie Specifiek wordt gevlogen, is er wel een vergunning nodig van de ILT en ook van de EU-lidstaat waar men wil gaan vliegen. Ook moet er een registratie bij de RDW plaatsvinden.

3. Vluchten met een hoog risico (categorie Gecertificeerd)
Deze categorie is bedoeld voor vluchten met een zeer hoog risico. Denk aan vluchten boven groepen mensen of vluchten bestemd voor het vervoer van gevaarlijke stoffen.
De nieuwe Europese regelgeving is nu nog niet op deze categorie van toepassing. Hiervoor geldt nog de nationale regelgeving. Er wordt door het Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (EASA) wel hard gewerkt aan de uitwerking van uniforme regels voor deze hoog risico-categorie.

Voor een nadere uitwerking van de voorwaarden en eisen die behoren bij de 3 categorieën verwijzen wij u naar de website van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Overgangsregeling

Wanneer iemand vanaf 1 januari 2021 start met het vliegen met een drone moet worden voldaan aan de nieuwe regelgeving. Werd er al voor die datum met een drone gevlogen waarvoor toen al een vergunning nodig was? Dan kan er tot uiterlijk 1 januari 2022 gebruik worden gemaakt van een overgangsregeling. De ILT zet de bestaande vergunningen voor 1 januari 2022 om conform de nieuwe Europese regels. Gebruikers zullen hierover een bericht ontvangen van de ILT. Tot die tijd kunnen zij blijven vliegen volgens de regels die zij al kennen.

Particulier en zakelijk gebruik

Het onderscheid tussen particulier en zakelijk gebruik zoals dat wettelijk gold voor 1 januari 2021 is komen te vervallen. De stelling dat het onderscheid tussen particulier of zakelijk gebruik van drones is vervallen, is wat dat betreft dus een feit.
Echter, bij verzekeringen wordt dat onderscheid nog wel gehanteerd.

Recreatief gebruik kan onder de aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) vallen en zakelijk gebruik onder de aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB). Hier speelt het soort gebruik dus nog wel een rol.

Verzekering

Welke dekking er voor drones geldt, is sterk afhankelijk van wat een verzekeraar in de AVP en/of AVB polisvoorwaarden heeft geregeld.

In onze eerdere nieuwsbrief schreven wij al dat recreatief gebruik bij de Vereende onder de AVP dekking valt. Dit wordt gezien als aansprakelijkheid voor modelvliegtuigen. Er is verzekeringsdekking voor drones tot maximaal 20 kg. Wordt er gevlogen met een drone die zwaarder is dan is dat wettelijk misschien wel toegestaan, maar eventuele schade zal niet onder de AVP dekking van de Vereende vallen.

Het zakelijke gebruik van een drone is niet standaard op de AVB gedekt. Bij de Vereende wordt in de AVB polisvoorwaarden de aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door of met een luchtvaartuig uitgesloten. Er is bij de Vereende ook geen mogelijkheid dit risico aanvullend mee te verzekeren. Er zijn in de markt wel specifieke aansprakelijkheidsverzekeringen voor zakelijk gebruik van drones verkrijgbaar bij andere aanbieders. 

 

Auteur

Willem Jonkman, Senior Specialist verzekeringstechniek

Willem Jonkman auteur