Verandering in activiteiten
Tijdens de economische crisis zijn ondernemers creatief geworden in het zoeken naar nieuwe- of aanvullende bronnen van inkomsten. Een boekhandel die is uitgebreid met een coffeecorner of een zonnestudio die ook dienst doet als pakketophaal-/afleverpunt zijn maar twee voorbeelden van creatief ondernemerschap. Vaak hebben deze bedrijven al een AVB waarin de verzekerde hoedanigheid is omschreven als boekhandel respectievelijk zonnestudio. Wijzigt er iets in de activiteiten of zijn deze onjuist omschreven, dan wil een verzekeraar dat graag weten. De hoedanigheidsomschrijving bepaalt of een verzekeraar een risico wil verzekeren en onder welke condities dit zal gebeuren. Het is dus een fabel dat de verzekerde hoedanigheid een ruim begrip is. De verzekerde hoedanigheid geeft juist een afbakening van wat er door de verzekeraar verzekerd is.
De verzekerde hoedanigheid
De verzekerde hoedanigheid bij een AVB omschrijft het type bedrijf met daarbij de werkzaamheden die door het bedrijf worden verricht. Deze verzekerde hoedanigheid wordt vervolgens in de polis van de verzekerde vastgelegd. De verzekeraar zal er in haar voorwaarden op wijzen dat er alleen dekking is binnen deze verzekerde hoedanigheid. Dat betekent dat in het geval van een aansprakelijkstelling er alleen dekking is voor aansprakelijkheid van verzekerde als zijn gedragingen, of de gebeurtenissen die tot de aansprakelijkheid geleid hebben, naar huidige opvattingen onder de omschrijving van die verzekerde hoedanigheid vallen.
Hier volgen twee voorbeelden uit de rechtspraak waarbij de verzekerde hoedanigheid niet toereikend was voor de werkzaamheden die werden verricht.
“Wolvenverblijf in familiepark”
In deze zaak betrof het een themapark met onder andere een afgesloten ruimte waarin wolven verbleven. De AVB verzekeraar had het themapark voor de volgende hoedanigheid verzekerd:
"Eigenaar/ exploitant van een thema-/familiepark inclusief biologische tuinen, theehuis/lunchroom, kinderboerderij alsmede wolvenopvang op een afgesloten terrein".
Een moeder wilde het wolvenverblijf met twee van haar kinderen bezoeken. Vanuit het park werd aangegeven dat dat onder begeleiding van een medewerker mogelijk was Tijdens het bezoek werd één van de kinderen (vijf jaar oud) gegrepen door een wolf. Het kind liep zwaar letsel op en moest drie keer worden geopereerd aan haar been. De moeder sprak het themapark aan ter vergoeding van de schade. Daarnaast sprak zij de AVB verzekeraar aan.
De Rechtbank Noord-Nederland beoordeelde deze zaak. Zij gaf aan dat uit de omschrijving van de verzekerde hoedanigheid niet bleek dat het toelaten van bezoekers, waaronder kleine kinderen, tot een afgesloten ruimte waarin wolven verblijven, tot de verzekerde activiteiten behoorde. Door de woorden “familiepark”, “theehuis” en “kinderboerderij” werd die verwachting ook niet geschept. Bovendien was niet gebleken dat de verzekeraar op de hoogte was gebracht van de betreffende bedrijfsactiviteit. De vordering op de verzekeraar werd afgewezen. De vordering van de moeder op het themapark werd toegewezen.
Rechtbank Noord-Nederland ECLI:NL:RBNNE:2016:5555
“Reparatie buiten verzekerde hoedanigheid”
In deze zaak had eiseres een AVB met als verzekerde hoedanigheid: “groothandel in, en montage van plaatmaterialen en houtsoorten”, waarbij ook aangegeven is dat er geen werkzaamheden bij derden worden verricht. In de polis worden als verzekerden aangemerkt de verzekeringnemer en ondergeschikten, indien en voor zover zij voor verzekerde werkzaamheden verrichten.
Een derde meldt een lekkage aan het dak van een gehuurd bedrijfspand. Een medewerker van eiseres vraagt daarop zijn schoonvader om te helpen bij het repareren van de lekkage. De schoonvader veroorzaakt bij de reparatiewerkzaamheden brand op het dak, waardoor de derde schade lijdt. De derde stelt daarop eiseres aansprakelijk, die op haar beurt een beroep doet op dekking onder haar AVB-polis. De verzekeraar weigert de dekking omdat de schoonvader geen ondergeschikte van eiseres is en de reparatiewerkzaamheden sowieso buiten de verzekerde hoedanigheid vallen. Eiseres stelt dat het wel onder de hoedanigheid valt, omdat deze in de lijn van haar overige werkzaamheden liggen en zijn verricht met materieel (plaksel) dat zij zelf ook verkoopt.
De Rechtbank Rotterdam stelt dat montage slechts de bevestiging van het plaatmateriaal inhoudt, terwijl de verrichte reparatiewerkzaamheden een verdergaand en ingrijpender karakter hebben, met de bijkomende andere risico’s. Het feit dat eiseres vaker onderhoud verricht aan de panden van de derde, en dat daarbij door eiseres verkocht materieel wordt gebruikt, maakt dat volgens de Rechtbank niet anders. De verzekeraar heeft dus terecht de dekking geweigerd.
Rechtbank Rotterdam ECLI:NL:RBROT:2018:3665
Belang van juiste verzekerde hoedanigheid
De verzekerde hoedanigheid wordt bij het sluiten van een verzekering vastgesteld. Het is echter noodzakelijk continu te controleren of de werkzaamheden niet teveel gewijzigd zijn en of er daardoor van de verzekerde hoedanigheid wordt afgeweken. Een onjuiste verzekerde hoedanigheid op de AVB kan een verzekerde anders duur komen te staan. Zoals voorgaande twee voorbeelden al duidelijk maken. Het is zaak om wijzigingen in de verzekerde hoedanigheid dan ook zo snel mogelijk door te geven om altijd voldoende verzekerd te blijven. Een assurantieadviseur doet er ook goed aan om periodiek bij zijn klant na te gaan of de verzekerde hoedanigheid van de AVB nog toereikend is.
Auteur
Willem Jonkman, Senior specialist verzekeringstechniek
