Expertise
Een verzekeraar kan besluiten dat er bij een schade nadere taxatie, waardebepaling en/of onderzoek door een schade-expert nodig is. De verzekeraar maakt dan gebruik van gekwalificeerde schade-experts die moeten handelen volgens de regels uit de Gedragscode Expertiseorganisaties. Dit zorgt voor een objectieve en vakkundige schadevaststelling.
Toch kan het voorkomen dat een verzekerde van mening is dat bepaalde zaken niet goed door de schade-expert zijn vastgesteld of opgenomen. Uiteraard zal een verzekerde dan eerst in gesprek gaan met de schade-expert om nader tot elkaar te komen. Lukt dat niet? Dan kan de verzekerde een beroep doen op contra-expertise.
Contra-expertise
Als een verzekerde gebruik wil maken van een contra-expert moet hij dat aangeven bij de verzekeraar. Er zal dan samen met de contra-expert nog een derde schade-expert worden aangewezen. Deze laatste zal optreden als arbiter. Worden de contra-expert en de oorspronkelijke schade-expert het niet eens met elkaar, dan neemt de arbiter uiteindelijk de definitieve beslissing en zal de verzekeraar zich daar ook aan houden.
Kosten contra-expert
De regels met betrekking tot de vergoeding van de kosten voor contra-expertise liggen vast in de wet in artikel 7:959 BW. Deze kosten komen niet altijd (in zijn geheel) voor vergoeding in aanmerking. Er wordt namelijk onderscheid gemaakt tussen particuliere- en zakelijke verzekerden en alleen de redelijke kosten worden vergoed.
Particulieren en bedrijven
Voor particulieren zijn de bepalingen van artikel 7:959 BW van dwingend recht. Dit zorgt ervoor dat verzekeraars ten aanzien van particulieren altijd gehouden zijn om redelijke kosten te vergoeden, ook als die kosten hoger zijn dan de kosten van de door de verzekeraar zelf ingeschakelde expert.
Verzekeraars kunnen alleen de kosten beperken in het geval dat de bereddingskosten en de kosten van expertise de verzekerde som overschrijden (artikel 7:959 lid 6). (Onder de bereddingskosten wordt verstaan de kosten die een verzekerde heeft gemaakt bij het beperken van zijn schade. Maar in beginsel worden ook die kosten door de verzekeraar vergoed).
Voor bedrijven (zakelijke verzekerden) is artikel 7:959 BW niet van dwingend recht. Dat betekent dat wat in de verzekeringsvoorwaarden staat vermeld inzake de vergoeding van kosten van contra-expertise, leidend is. Een verzekeraar kan de kosten in de polisvoorwaarden dan bijvoorbeeld beperken tot ten hoogste de kosten van de door de verzekeraar zelf ingeschakelde schade-expert.
Is er in de polisvoorwaarden niets bepaald, dan geldt artikel 7:959 BW en moeten de redelijke kosten tot het vaststellen van de schade worden vergoed.
Redelijke kosten
Om vast te stellen of de kosten van het vaststellen van het schadebedrag redelijk zijn, gelden twee vereisten. Dit wordt ook wel de dubbele redelijkheidstoets genoemd.
Het moet redelijk zijn om kosten te maken (het inschakelen van een contra-expert).
Als de schadevaststelling volledig duidelijk is en er geen twijfel bestaat over de bevindingen van de expert, dan kunnen de kosten van het inschakelen van een contra-expert mogelijk op deze grond worden afgewezen.
De kosten zelf moeten redelijk zijn. Er wordt dan gekeken of deze in verhouding zijn tot de werkzaamheden die zijn verricht. Het uurtarief van de contra-expert moet enigszins marktconform zijn en het opgegeven aantal gewerkte uren moet verklaarbaar zijn.
Uitspraak
Vorig jaar deed het Gerechtshof Den Haag nog een uitspraak inzake redelijke kosten bij expertise (ECLI:NL:GHDHA:2020:940).
Wat was het geval; De verzekeraar stelt in haar voorwaarden dat kosten van experts alleen worden vergoed als de experts zijn ingeschreven in het register van het Nederlands Instituut Van Register Experts (NIVRE) of een vergelijkbare beroepsorganisatie. Verzekeraar brengt naar voren dat kosten voor experts die niet aan de kwaliteitseisen voldoen geen redelijke kosten zijn en wijst de vergoeding van de kosten af.
Het Gerechtshof Den Haag begrijpt het belang van de hoge kwaliteit van experts voor de consument, maar vindt de NIVRE-eisen te zwaar. Zij stelt; ‘Het kan ook zijn dat er andere geschikte experts zijn die voldoende kwaliteit hebben om een contra-expertise te kunnen uitvoeren, eventueel van een andere organisatie’. De verzekeraar komt er dan ook niet onderuit de kosten te vergoeden voor zover die nog steeds redelijk zijn.
Feit of fabel
De stelling ‘De kosten voor particulieren van een contra-expert worden niet altijd vergoed’ is dus een feit. Per geval zal er bekeken moeten worden of de kosten van de contra-expert de dubbele redelijkheidstoets kunnen doorstaan.
Auteur
Willem Jonkman, Senior specialist verzekeringstechniek
